Ile kosztuje sprawa rozwodowa?

Kto płaci za sprawę rozwodową?

To zależy, czy strona powodowa (małżonek składający pozew) chce uzyskać rozwód z orzeczeniem o winie drugiej strony, czy małżonkowie nie są skonfliktowani i zgodnie uznają, że zamierzają się rozstać za porozumieniem stron (bez orzekania o winie żony lub męża). W przypadku rozwodu z orzeczeniem o winie osoba poszkodowana może domagać się zwrotu wszystkich poniesionych wydatków na proces od strony uznanej za winną rozkładu pożycia. Jeśli dojdzie do rozwodu bez orzekania o winie, koszty sądowe zostaną co do zasady równo podzielone pomiędzy byłych małżonków, a każda ze stron zasadniczo samodzielnie opłaci własnego adwokata lub radcę prawnego.

Ile kosztuje porada prawna w sprawie rozwodu?

Kto powinien reprezentować strony w sprawie rozwodowej – adwokat czy radca prawny? Co do zasady, zakres kompetencji adwokata i radcy prawnego jest niemal taki sam. Oboje mogą występować przed sądem, reprezentując klientów w sprawach z zakresu prawa rodzinnego. Jak podkreślają specjaliści, doświadczenie w postępowaniach rozwodowych to kwestia indywidualna¹. Ponadto adwokaci i radcy prawni ustalają honoraria z klientami. Minimalna stawka za pierwszą konsultację w sprawie rozwodu może wynosić od 200 zł w górę w zależności od m.in. lokalizacji kancelarii i doświadczenia specjalisty. Pamiętaj, że przepisy nie ograniczają maksymalnej stawki za konsultację prawną.

Strona reprezentowana przez adwokata lub radcę prawnego musi pamiętać o opłacie skarbowej za pełnomocnictwo (17 zł), którą wnosi się na rzecz właściwego urzędu gminy.

Ile kosztuje pozew rozwodowy?

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych obowiązuje stała opłata sądowa za pozew o rozwód – 600 zł², którą wnosi strona wnosząca pozew o rozwód. Do tej kwoty należy doliczyć koszt przygotowania pisma przez adwokata lub radcę prawnego. Stawka zależy od indywidualnych ustaleń z pełnomocnikiem, przy czym wynosi przeważnie od kilkuset złotych w górę. Jeżeli sąd orzeknie rozwód bez orzekania o winie, powód otrzyma zwrot w wysokości 50% wniesionej opłaty sądowej (300 zł). Pozostałe 300 zł jest zwykle dzielone między obie strony – po 150 zł – przy czym były małżonek nie ma obowiązku pokrywać pozostałej części opłaty.

Co istotne, potencjalne zabezpieczenie roszczeń na okres procesu, dotyczące np. kontaktów z dziećmi lub tymczasowego opuszczenia wspólnego mieszkania przez partnera, warto uwzględnić w pozwie rozwodowym. Dzięki temu można uniknąć dodatkowej opłaty związanej ze złożeniem oddzielnego pisma (100 zł). Ten koszt nie obowiązuje w przypadku wniosku o zabezpieczenie alimentacyjne³. Ponadto sąd może wezwać stronę do zapłaty zaliczki na wydanie opinii przez biegłego lub przeprowadzenie wywiadu przez kuratora⁴.

Ile kosztuje rozwód za porozumieniem stron (bez orzeczenia o winie) i rozwód z orzeczeniem o winie?

O ile opłata sądowa za pozew wynosi 600 zł w obu przypadkach, o tyle koszt rozwodu za porozumieniem stron jest niższy w porównaniu z kosztem rozwodu z orzeczeniem o winie, ponieważ sąd zwraca połowę wspomnianej opłaty (300 zł).

Co więcej, małżonkowie, którzy chcą się rozstać, ale pozostają w dobrych relacjach, mogą uniknąć wydatków związanych z dochodzeniem winy drugiej strony przed sądem oraz ze sporem o władzę rodzicielską, alimenty czy majątek. Zgodnie z art. 38 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych opłata za wniosek o podział wspólnego majątku po ustaniu małżeńskiej wspólnoty majątkowej wynosi 1000 zł. Co do zasady, wniosek o podział wspólnego majątku składa się w jednym piśmie, niezależnie od różnic w stanowiskach obu stron. W tej sytuacji obowiązuje jedna opłata – 1000 zł. Jeżeli małżonkowie złożą odrębne wnioski w oddzielnych postępowaniach, to każda ze stron wniesie opłatę w wysokości 1000 zł. W sytuacji, w której strony są zgodne co do podziału majątku, wnoszą opłatę w wysokości 300 zł.

Koszt rozwodu z orzeczeniem o winie może zostać scedowany na stronę uznaną za winną rozkładu pożycia małżeńskiego. Osoba poszkodowana ma prawo żądać zasądzenia na jej rzecz wszystkich kosztów poniesionych z rozwodem, w tym wydatków na adwokata, biegłych czy detektywa. W tym przypadku sąd bierze pod uwagę stawki podane w rozporządzeniu w sprawie opłat za czynności adwokackie⁵. Minimalna stawka w sprawie o rozwód i unieważnienie małżeństwa oraz stwierdzenie istnienia lub nieistnienia małżeństwa wynosi 720 zł⁶.

Ile kosztuje rozwód kościelny?

Na samym początku warto podkreślić, że Kościół nie przewiduje ani „rozwodu kościelnego”, ani „unieważnienia małżeństwa”. To potoczne synonimy stwierdzenia nieważności małżeństwa kościelnego. Zgodnie z Kodeksem Prawa Kanonicznego dopuszczalne jest uznanie, że taki związek nigdy nie istniał w sferze prawnej i sakramentalnej. Strona, która składa skargę powodową, dąży do udowodnienia w trakcie procesu przed sądem kościelnym, że związek małżeński tak naprawdę nigdy nie zaistniał – pomimo odbytej ceremonii⁷.

Koszt rozwodu kościelnego (stwierdzenia nieważności małżeństwa kościelnego) obejmuje przede wszystkim:

• opłaty sądowe,
• wynagrodzenie adwokata kościelnego (od kilkuset złotych do kilku tysięcy złotych w zależności od doświadczenia i stopnia skomplikowania sprawy),
• wynagrodzenie dla biegłego sądowego (ok. 500 zł).

Skorzystanie z usługi adwokata kanonicznego nie jest obowiązkowe, ale na tę formę wsparcia decydują się zwykle osoby, które składają skargę w związku z zaniedbaniem obowiązków małżeńskich przez drugą stronę. W tym przypadku konieczne może się okazać również wydanie opinii przez biegłego powołanego z ramienia kościoła oraz zgromadzenie innej dokumentacji, np. lekarskiej, w postępowaniu dowodowym.

Co ważne, opłaty procesowe za unieważnienie małżeństwa kościelnego są różne dla poszczególnych sądów biskupich (diecezjalnych) i sądów metropolitalnych, które zajmują się wyłącznie apelacjami od wyroków sądów pierwszej instancji. Opłaty sądowe za proces w I instancji mogą wynosić ok. 1200 zł dla strony skarżącej i 700 zł dla strony pozwanej w sytuacji, w której małżonkowie wnieśli wzajemne skargi. Procesy w II i III instancji wiążą się z opłatami na poziomie ok. 1000 zł⁸.

Jeśli strony są zgodne co do stwierdzenia nieważności małżeństwa i dysponują niepodważalnymi dowodami, mogą skorzystać z tzw. procesu skróconego, który trwa ok. 45 dni. Dla porównania – tradycyjny proces może trwać od kilku do kilkunastu miesięcy. Koszt procesu skróconego to ok. 1000 zł.

Pamiętaj, że sądy kościelne dopuszczają płatności ratalne oraz częściowe lub całkowite zwolnienie z opłat dla osób w trudnej sytuacji finansowej. W tym przypadku może być konieczne przedstawienie np. zaświadczeń o dochodach z urzędu skarbowego.

Ile kosztuje podział majątku u notariusza?

Maksymalna stawka wynagrodzenia notariusza, który sporządza umowę o podział majątku w formie aktu notarialnego, jest zależna od wartości dzielonego majątku. Taksa notarialna wynosi:

• 100 zł – w przypadku majątku o wartości do 3000 zł,
• 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3000 zł – w przypadku majątku o wartości powyżej 3000 zł do 10 000 zł,
• 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł – w przypadku majątku o wartości powyżej 10 000 zł do 30 000 zł,
• 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30 000 zł – w przypadku majątku o wartości powyżej 30 000 zł do 60 000 zł,
• 1010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60 000 zł – w przypadku majątku o wartości powyżej 60 000 zł do 1 000 000 zł,
• 4770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł – w przypadku majątku o wartości powyżej 1 000 000 zł do 2 000 000 zł,
• 6770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł, nie więcej jednak niż 10 000 zł – w przypadku majątku o wartości powyżej 2 000 000 zł. Jeżeli czynności są dokonywane pomiędzy osobami, które zaliczają się do I grupy podatkowej w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn, to taksa naliczana od nadwyżki nie może przekroczyć 7500 zł⁹.

Powyższe kwoty to stawki netto, do których należy doliczyć podatek VAT (23%).

Wynagrodzenie notariusza to nie jedyny koszt podziału majątku. Finalny wydatek może obejmować również m.in. opłaty sądowe (szczególnie jeśli wspólny majątek obejmuje nieruchomości), koszty zgromadzenia dokumentacji, wypisów umowy oraz inne czynności notarialne.

Ile kosztuje zmiana nazwiska po rozwodzie?

Opłata za powrót do nazwiska noszonego przed ślubem zależy od lokalizacji, w której osoba po rozwodzie chce zmienić nazwisko. Jeśli jesteś w Polsce, musisz się udać na wizytę do urzędu stanu cywilnego. Osoby przebywające za granicą muszą odwiedzić polski konsulat. Opłata w USC wynosi 11 zł, natomiast opłata konsularna jest wyższa – wynosi 50 euro. Lokalny konsul poda Ci dokładną kwotę i walutę, w której pobiera opłatę.

Uwaga – ta procedura obowiązuje w ciągu 3 miesięcy od dnia, w którym wyrok rozwodowy stał się prawomocny. Złożenie oświadczenia w USC lub konsulacie po tym terminie nie jest możliwe. W tym przypadku musisz złożyć wniosek do kierownika urzędu stanu cywilnego. Zmiana nazwiska po rozwodzie w trybie administracyjnym kosztuje 37 zł.

Pamiętaj, że były małżonek lub była małżonka nie mogą Cię zmusić do powrotu do poprzedniego nazwiska.

Jakie dodatkowe opłaty za rozwód warto wziąć pod uwagę?

Dodatkowe koszty rozwodu zależą od m.in. stopnia skomplikowania relacji między małżonkami, sporu o wspólny majątek czy posiadania dzieci. Koszt opcjonalnej mediacji rozwodowej, która może zostać przeprowadzona na wniosek stron lub na podstawie decyzji sądu i za zgodą małżonków, sięga nawet 1000 zł. Co ważne, mediacja ma zastosowanie także po rozwodzie, szczególnie kiedy trzeba ustalić zasady opieki nad dziećmi oraz uregulować kwestie finansowe, np. alimentacyjne lub majątkowe¹⁰.

Zdarza się, że strony rozprawy rozwodowej muszą korzystać ze wsparcia prywatnych detektywów lub zapłacić za opinię lekarską, psychologiczną lub pedagogiczną biegłego sądowego (15% od kwoty bazowej równej 304,79 zł za każdą opiniowaną osobę lub 20% w przypadku co najmniej dwóch biegłych sądowych). Co więcej, sąd może zlecić przeprowadzenie wywiadu środowiskowego przez kuratora sądowego (ok. 80 zł) lub wymagać jego obecności podczas spotkań rodzica z dzieckiem (ok. 200 zł).

Ponadto jeśli małżonkowie nie mogą się porozumieć w zakresie opieki nad dziećmi, obie strony mogą złożyć wniosek o wydanie opinii przez OZSS (Opiniodawczy Zespół Specjalistów Sądowych), która kosztuje od kilkuset do kilku tysięcy złotych w zależności od zakresu badań i stopnia złożoności danej sprawy. Opinia OZSS może zostać wydana również z inicjatywy sądu.

Co ważne, świadkowie w sprawach cywilnych, także w sprawie rozwodowej, mogą złożyć wniosek o zwrot kosztów podróży i/lub utraconego zarobku w ciągu 3 dni po rozprawie. Przysługuje im także złożenie zażalenia w ciągu 7 dni od otrzymania postanowienia na podstawie złożonego wniosku. Koszty stawiennictwa świadka ponosi ta strona, z której inicjatywy dana osoba została przesłuchana.

Jeśli jedna ze stron wniesie wniosek o zmianę wyroku orzekającego rozwód lub separację w części dotyczącej władzy rodzicielskiej, będzie zobowiązana do uiszczenia opłaty w wysokości 100 zł¹¹.

Czy można uzyskać zwolnienie z kosztów sądowych za rozwód?

Tak, przepisy umożliwiają złożenie wniosku o zwolnienie z części lub całości kosztów sądowych w postępowaniu cywilnym. Osoba składająca wniosek musi oświadczyć, że jej sytuacja majątkowa i rodzinna uniemożliwia poniesienie opłat, oraz załączyć odpowiednie dokumenty, m.in. przedstawiające źródło i wysokość dochodów¹².

Ponadto zgodnie z art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. b ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych sąd z urzędu zwraca stronie połowę uiszczonej opłaty (300 zł) od pozwu o rozwód – w razie orzeczenia rozwodu bez orzekania o winie, czyli za porozumieniem stron. Wspomniana kwota podlega zwrotowi po uprawomocnieniu się wyroku. Co ważne, w tym przypadku połowa opłaty podlega podziałowi pomiędzy byłych małżonków. W praktyce każda ze stron ponosi wydatek w wysokości 150 zł.

Jeśli zdarzy się, że strony pojednają się w pierwszej instancji, sąd zwróci całą wniesioną opłatę od pozwu o rozwód (600 zł). W sytuacji, w której strony pojednają się przed zakończeniem postępowania apelacyjnego, sąd zwraca połowę zapłaconej opłaty od apelacji¹³.

Czy można wziąć pożyczkę na pokrycie kosztów rozwodu?

Tak, środki z każdej pożyczki, która nie jest udzielana na konkretny cel, mogą zostać wykorzystane na pokrycie części albo całości kosztów sprawy rozwodowej. Głównym warunkiem udzielenia pożyczki na rozwód jest pozytywna ocena zdolności kredytowej klienta instytucji finansowej, czyli zdolności do terminowej spłaty zobowiązania finansowego z odsetkami oraz innymi opłatami.

W zależności od prognozowanych kosztów rozprawy rozwodowej możesz się ubiegać o pożyczkę krótkoterminową na 30 dni lub pożyczkę na 60 dni, nazywaną potocznie „chwilówką”, albo pożyczkę długoterminową, którą spłacisz w okresie od 12 do nawet 48 miesięcy. Pamiętaj, że tzw. „chwilówki na dowód” są udzielane przez nierzetelne firmy pożyczkowe, które nie weryfikują zdolności kredytowej i historii kredytowej klientów. Posiadanie ważnego dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość nie jest wystarczające do otrzymania pożyczki. Provident oferuje tradycyjne pożyczki online dla osób, które uzyskają pozytywną ocenę zdolności kredytowej podczas weryfikacji wniosku i spełnią pozostałe warunki określone w umowie pożyczki.

Dostępna w ofercie Providenta Pożyczka Samoobsługowa „bezProvizji” (RRSO 29,01%) umożliwia pożyczenie od 1000 zł do 30 000 zł, które spłaca się w 12, 18, 24, 36 lub 48 ratach. Jeśli potrzebujesz nie więcej niż 4000 zł na pokrycie kosztów rozprawy rozwodowej, możesz złożyć wniosek o Pożyczkę „naChwile” z RRSO 0% dla nowych klientów Providenta. RRSO 0% oznacza, że spłacisz tę samą kwotę, którą pożyczysz, czyli od 500 zł do 4000 zł, w ciągu 61 dni. Nie ponosisz żadnych dodatkowych kosztów – oczywiście pod warunkiem terminowej spłaty.

Pamiętaj, aby pożyczać pieniądze odpowiedzialnie. Postaraj się jak najprecyzyjniej oszacować koszty sprawy rozwodowej, aby uniknąć pożyczenia nadprogramowej kwoty, szczególnie jeśli będziesz spłacać pożyczkę przez wiele miesięcy. Przemyśl również, czy w okresie spłaty mogą pojawić się dodatkowe, sezonowe wydatki, które obciążą Twój budżet. W takiej sytuacji przyda Ci się poduszka finansowa.

Oferta produktowa pożyczka Samoobsługowa „bezProvizji” jest dostępna od 19.03.2025 r. i dotyczy pożyczki przez internet o całkowitej kwocie pożyczki od 1000 zł do 30 000 zł, spłacanej w 12, 18, 24, 36, 44 lub 48 ratach miesięcznych. Liczba możliwych rat jest zależna od wybranej całkowitej kwoty pożyczki. Warunkiem udzielenia pożyczki jest pozytywny wynik oceny zdolności kredytowej konsumenta. Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO) wynosi 29,01%, całkowita kwota kredytu (bez kredytowanych kosztów) 7000 zł, całkowita kwota do zapłaty 8512,03 zł, oprocentowanie stałe 15%, całkowity koszt kredytu 1512,03 zł (w tym: prowizja 0 zł, opłata przygotowawcza 40 zł, opłata za elastyczny plan spłat 611 zł, odsetki 861,03 zł), 17 miesięcznych równych rat w wysokości 472,90 zł i ostatnia, 18. rata w wysokości 472,73 zł. Kalkulacja z dnia 19.03.2025 r. na reprezentatywnym przykładzie pożyczki Samoobsługowej „bezProvizji”.

Oferta produktowa pożyczka „naChwile” jest dostępna od 19.09.2024 r. dla nowych klientów i dotyczy pożyczki przez internet o całkowitej kwocie pożyczki od 500 zł do 4000 zł spłacanej w jednej racie. Warunkiem udzielenia pożyczki jest pozytywny wynik oceny zdolności kredytowej konsumenta. Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO) wynosi 0,00%, całkowita kwota kredytu 1500 zł, całkowita kwota do zapłaty 1500 zł, oprocentowanie stałe 0%, całkowity koszt kredytu 0 zł. Jedna rata w wysokości 1500 zł, umowa zawierana jest na 61 dni. Kalkulacja z dnia 25.03.2025 r. na reprezentatywnym przykładzie pożyczki „naChwile”.

Źródła:
1. https://en-kancelaria.pl/blog/adwokat-a-radca-prawny-kogo-wybrac-do-sprawy-rozwodowej/
2. https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/koszty-sadowe-w-sprawach-cywilnych-17216873/art-26
3. https://kancelariagruchacz.pl/wp-content/uploads/2023/01/ROZWOD-NA-JAKIE-KOSZTY-POWINIENES-BYC-PRZYGOTOWANY.pdf
4. https://gliwice.so.gov.pl/faq-najczesciej-zadawane-pytania,new,m3,70,75.html,208
5. https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/nowe-rozporzadzenia-ministra-sprawiedliwosci-adama-bodnara-dotyczace-oplat-za-niektore-uslugi-adwokatow-i-radcow-prawnych
6. https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/oplaty-za-czynnosci-adwokackie-18236070
7. https://um.warszawa.pl/documents/39703/37496391/Poradnik+o+ko%C5%9Bcielnym+uniewa%C5%BCnieniu+ma%C5%82%C5%BCe%C5%84stwa_2021.pdf/e1263073-1a59-0531-f021-e1fcbf91d615?t=1652439978266
8. https://www.archidiecezjakatowicka.pl/sad-metropolitalny/95-sad-metropolitalny/1616-oplaty-zwiazane-z-procesem-o-niewaznosc-malzenstwa-kanonicznego
9. https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/maksymalne-stawki-taksy-notarialnej-17106200
10. https://poznan.so.gov.pl/mediacje-w-sprawach-o-rozwod-i-separacje,m,mg,386,387,398
11. https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/koszty-sadowe-w-sprawach-cywilnych-17216873/art-37
12. https://wroclaw.sa.gov.pl/zwolnienie-od-kosztow-sadowych,m,mg,361,330,333
13. https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/koszty-sadowe-w-sprawach-cywilnych-17216873