Bank Gospodarstwa Krajowego – czym jest i jakie ma kompetencje?
Bank Gospodarstwa Krajowego to wyjątkowa instytucja na tle innych banków funkcjonujących w Polsce. BGK nie świadczy wyłącznie takich samych usług, jak banki komercyjne, ponieważ odgrywa znacznie szerszą rolę. To bank odpowiedzialnych finansów, który wspiera społeczno-gospodarczy rozwój kraju poprzez efektywne wykorzystywanie kapitału publicznego i prywatnego. Co istotne, zarówno konsumenci, jak i przedsiębiorcy czerpią korzyści w codziennym funkcjonowaniu z działalności BGK, nawet jeśli nie stanowią jego bezpośrednich klientów. Jakie kompetencje ma Bank Gospodarstwa Krajowego?
Jeśli przeciętny konsument zostałby zapytany o instytucje finansowe funkcjonujące w Polsce, z pewnością wymieniłby co najmniej kilka banków komercyjnych i firm pożyczkowych. Niestety, stosunkowo nieduża część społeczeństwa słyszała o BGK – Banku Gospodarstwa Krajowego. Jedną z przyczyn może być fakt, że działalność BGK nie pokrywa się w 100 proc. z klasyczną ofertą banków, która zawiera m.in. różne rodzaje kredytów. Główną misją Banku Gospodarstwa Krajowego jest wspieranie rozwoju społeczno-gospodarczego Polski na wielu poziomach – lokalnym, krajowym i międzynarodowym. To sprawia, że działalność BGK ma pośredni wpływ na nasze codzienne życie.
Warto wiedzieć: Czym się różni kredyt od pożyczki?
Czym jest BGK?
BGK (Bank Gospodarstwa Krajowego) to jedyny polski bank państwowy, będący w całości własnością Skarbu Państwa. Korzenie BGK sięgają aż 1924 roku, w którym doszło do połączenia państwowych instytucji kredytowych. Chociaż Bank Gospodarstwa Krajowego powstał już ponad 100 lat temu, to jego główna misja, określona przez gen. Romana Góreckiego w 1927 roku, nie uległa zmianie.
Jak ogłosił ówczesny prezes, zysk dla BGK nie jest tożsamy z zyskiem dla każdej innej instytucji finansowej. Bank Gospodarstwa Krajowego czerpie korzyści z postępu w sferze gospodarczej Polski. Nie rywalizuje o klientów indywidualnych czy biznesowych jak banki komercyjne, tylko wspiera politykę gospodarczą Rady Ministrów, rządowe programy społeczno-gospodarcze oraz programy samorządności lokalnej i rozwoju regionalnego1. Działalność BGK koncentruje się przede wszystkim na sektorze MŚP (mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw), który ma niemal 50% udziału w tworzeniu PKB2.
Najważniejsze filary strategii BGK na lata 2025-2030
Jak podkreśla BGK, wierność ponad 100-letniej wizji wspierania rozwoju społeczno-gospodarczego kraju wymaga połączenia ze współczesną wizją, która odzwierciedla zmieniające się nowoczesne otoczenie. Strategia BGK na lata 2025-2030 obejmuje 3 filary biznesowe, których celem jest tworzenie silnej gospodarki poprzez m.in. budowanie konkurencyjności przedsiębiorstw, wzmocnienie odporności społecznej i lokalnej oraz partnerstwo finansowe instytucji publicznych. Dodatkowy 4. filar odzwierciedla działania wewnętrzne skoncentrowane na kompetencjach pracowników i kadry menedżerskiej BGK. Aktualnie BGK intensyfikuje rozwój systemów cyfrowych, z których korzyści będzie czerpać całe społeczeństwo3.
Jakie są główne kompetencje BGK?
Bank Gospodarstwa Krajowego podkreśla, że jest jedyną polską instytucją, która może się nazywać „polskim bankiem rozwoju”. Ponadto BGK tytułuje się „bankiem odpowiedzialnych finansów”, który efektywnie wykorzystuje kapitał publiczny i prywatny w realizacji rozwojowych celów bezpiecznego, nowoczesnego państwa.
Jednym z aktualnych priorytetów BGK są inwestycje w obronność oraz dążenie do transformacji energetycznej przedsiębiorstw – w stronę zeroemisyjnej, zdekarbonizowanej energii. To oznacza stopniowe odchodzenie od produkcji energii bazującej na spalaniu paliw kopalnianych, które emituje duże ilości dwutlenku węgla do atmosfery, szkodząc środowisku i zdrowiu ludzi. Co ważne, inwestorzy, którzy zamierzają zrealizować przedsięwzięcia termomodernizacyjne i remontowe, aby zwiększyć efektywność energetyczną budynków, mogą się ubiegać o pożyczki na odnawialne źródła energii (OZE) z Funduszy Europejskich.
Bank Gospodarstwa Krajowego popiera również zieloną transformację miast, która sprzyja osiągnięciu neutralności klimatycznej. Instytucje publiczne mogą uzyskać wsparcie w ramach KPO (Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności), aby zapewnić mieszkańcom m.in.:
- energooszczędne oświetlenie przestrzeni publicznych,
- dostęp do technologii smart city (inteligentnego miasta), które ułatwiają zarządzanie np. sygnalizacją świetlną i zwiększają poziom bezpieczeństwa,
- przyspieszenie procesów zazieleniania miast,
- rozwój systemu monitoringu jakości powietrza, szczególnie w obszarach wyjątkowo narażonych na wysoki poziom szkodliwych zanieczyszczeń w sezonie grzewczym,
- możliwość korzystania z niskoemisyjnego transportu zbiorowego.
Ponadto BGK ułatwia przedsiębiorstwom dostęp do kapitału – na każdym etapie rozwoju biznesu. Oferta produktów gwarancyjno-poręczeniowych jest skierowana do firm, które chcą uzyskać środki na inwestycje sprzyjające m.in. zwiększaniu zatrudnienia i rozwojowi lokalnych społeczności. Jeśli przedsiębiorca interesuje się ekspansją zagraniczną, może uzyskać wsparcie BGK w zakresie m.in. finansowania (zarówno ze środków bankowych, jak i rządowych programów), nawiązywania kontaktów gospodarczych czy gwarancji kontraktowych.
Warto też wspomnieć, że BGK udziela finansowania podmiotom opieki zdrowotnej, które mają podpisany kontrakt z NFZ, np. szpitalom, ułatwiając im utrzymanie ciągłości operacyjnej i leczenie pacjentów. Wspomniana strategia BGK zakłada również rozwinięcie rozwiązań na rzecz finansowania opieki długoterminowej w związku z niżem demograficznym i starzejącym się społeczeństwem. Co więcej, Bank Gospodarstwa Krajowego dba o poprawę życia Polaków także w zakresie mieszkalnictwa, wspierając budownictwo socjalne i czynszowe. Instytucja koncentruje się na walce z ubóstwem energetycznym poprzez termomodernizację, aczkolwiek oferty finansowania obejmują też poprawę ogólnego stanu technicznego budynków wielorodzinnych.
Czy osoby prywatne mogą uzyskać wsparcie BGK?
Bank Gospodarstwa Krajowego uczestniczy w m.in. programach mieszkaniowych, które ułatwiają podpisanie umowy kredytu hipotecznego osobom mającym zdolność kredytową do terminowej spłaty zobowiązania, ale nie posiadającym odpowiednio wysokiego wkładu własnego. Jednym z instrumentów wspierającym rodziny w poprawie warunków mieszkaniowych jest program „Rodzinny kredyt mieszkaniowy”, w którym BGK udziela gwarancji oraz realizuje wypłaty z tytułu spłaty rodzinnej za pośrednictwem banków kredytujących. Kwota wypłacana przez BGK wynosi 20 tys. zł lub 60 tys. zł w zależności od sytuacji kredytobiorców4.
Działalność BGK obejmuje również wsparcie edukacji osób prywatnych – studentów i doktorantów, a szczególnie studentów płatnych studiów na kierunkach lekarskich. Osoby, które planują zaciągnąć kredyt na studia medyczne, mogą liczyć na poręczenie, dopłaty do oprocentowania, a nawet częściowe lub całkowite umorzenie spłaty.
Ponadto Bank Gospodarstwa Krajowego realizuje liczne inne projekty, np. ułatwiające założenie pierwszej działalności gospodarczej czy wymianę źródła ciepła w domu jednorodzinnym.
Dowiedz się więcej: Ile kosztuje montaż pompy ciepła w domu?
Podsumowanie
Chociaż Bank Gospodarstwa Krajowego nie świadczy takich samych usług dla klientów indywidualnych i biznesowych jak banki komercyjne, to jego działalność wpływa na codzienne życie konsumentów oraz funkcjonowanie przedsiębiorstw. BGK wspiera rozwój gospodarczy i społeczny, aktualnie skupiając się na wzmocnieniu bezpieczeństwa poprzez inwestycje w sektor obronny, transformacji energetycznej w kierunku niskoemisyjnego przemysłu oraz finansowaniu ekspansji przedsiębiorstw – także na rynki pozaunijne. Ponadto Bank Gospodarstwa Krajowego zwiększa wydatki na rozwój nowoczesnych technologii, skupiając się na cyfrowej przyszłości firm i przyciąganiu kapitału zagranicznego.
Źródła:
1. https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/bank-gospodarstwa-krajowego-17023649/art-4
2. https://www.parp.gov.pl/storage/publications/pdf/ROSS_2025_skorygowany_22_07_2025.pdf
3. https://www.bgk.pl/o-nas/strategia-bgk-2025-2030/
4. https://www.bgk.pl/produkty/splata-rodzinna/
