Co składa się na koszt kredytu i jak go obliczyć?

Z czego składa się całkowity koszt kredytu

Pożyczkodawcy mają ustawowy obowiązek podawać w treści umowy całkowity koszt kredytu. Jest to kwota do spłaty uwzględniająca wszelkie opłaty za kredyt. W skład całkowitego kosztu wchodzą:

Oprocentowanie kredytu 

Oprocentowanie może być stałe lub zmienne. Jeżeli oprocentowanie jest zmienne, to zależy od ustalanej przez banki stawki WIBOR. Ta wartość reprezentuje oprocentowanie, po którym banki pożyczają sobie pieniądze. WIBOR zmienia się w czasie i w przypadku podwyżki stóp procentowych NBP, od których w praktyce zależy WIBOR, koszt kredytu może znacznie wzrosnąć.

Na rynku funkcjonują jeszcze pożyczki z oprocentowaniem stałym, których odsetki nie zmieniają się przez cały okres kredytowania. Jeżeli taki kredyt nie jest droższy od tego z oprocentowaniem zmiennym, to obecnie, przy rekordowo niskich stopach procentowych na pewno jest lepszym rozwiązaniem od kredytu z oprocentowaniem zmiennym. Takie rozwiązanie często stosuje się przy pożyczkach ratalnych zaciąganych na krótszy czas.

Według ustawy Kodeks Cywilny art. 359 § 21 maksymalne odsetki kapitałowe wynoszą 2x(stopa referencyjna NBP+3,5%), czyli obecnie 2x(0,10+3,5%)=7,2% rocznie. W skali roku to za mało, żeby pożyczka w większości sytuacji była opłacalna, dlatego zarówno banki jak i pożyczkodawcy pozabankowi nakładają na klientów jeszcze inne opłaty.

Prowizja kredytu

Prowizja to zazwyczaj największa część kosztu kredytu. W niektórych przypadkach może być doliczana do całkowitej kwoty pożyczki albo odliczana od wypłacanej kwoty. Dobrze jest to sprawdzić przed podpisaniem umowy pożyczki. To istotne, bo jeżeli prowizja zwiększa całkowitą kwotę kredytu, to odsetki będą naliczane od tej podwyższonej kwoty. Osoby, które spotkały się z odliczeniem prowizji od wypłaconej kwoty kredytu zazwyczaj już nie biorą pożyczki w instytucji, która się tego dopuściła. Dlatego warto zawsze sprawdzić opinie o danej firmie pożyczkowej. Opinie na temat Provident można sprawdzić np. na specjalnych portalach o tematyce pożyczkowej.

Najczęściej prowizja jest jednak doliczana do każdej raty, w taki sam sposób jak odsetki. Prowizja jest nazywana w przeróżny sposób. Może to być opłata za udzielenie pożyczki, prowizja agenta, marża, czy jeszcze inaczej.

Dodatkowe opłaty za pożyczkę

Dodatkowe opłaty to wszelkie koszty usług dodatkowych w szczególności ubezpieczeń - jednak wyłącznie w przypadku gdy ich poniesienie jest niezbędne do uzyskania kredytu lub do uzyskania go na oferowanych warunkach.

Według prawa wszystkie te koszty jednocześnie muszą być podane przy każdej ofercie jako całkowity koszt kredytu. Zazwyczaj takie wyliczenie znajduje się na dole oferty i jest sporządzone drobną czcionką, albo można je niekiedy znaleźć bezpośrednio obok kalkulatora kredytowego.

Jak obliczyć koszt kredytu?

By poznać koszt kredytu najłatwiej jest skorzystać z kalkulatora pożyczkowego, który jest prawie zawsze dostępny na stronach poszczególnych banków i pożyczkodawców. Drugi sposób to skorzystanie z niezależnego kalkulatora w np. porównywarce pożyczkowej.

Koszt kredytu można też policzyć samodzielnie. Wystarczy pomnożyć kwotę pojedynczej raty przez liczbę rat do spłaty. Otrzymana kwota to całkowity koszt kredytu - oczywiście z założeniem, że mamy do czynienia z ratami stałymi, bo koszt kredytu przy ratach zmiennych jest tak naprawdę jedynie prognozą.

RRSO a koszt kredytu

RRSO to wartość, na którą najczęściej zwracają uwagę klienci i który jest stałym elementem reklam pożyczek i kredytów. Jest to całkowity koszt kredytu ponoszony przez konsumenta, wyrażony jako wartość procentowa całkowitej kwoty kredytu w stosunku rocznym. Podobnie jak całkowity koszt kredytu, na mocy ustawy o kredycie konsumenckim, wartość RRSO jest podawana w treści umowy, a do jej wyliczenia uwzględniane są wszystkie wymienione wyżej opłaty wchodzące w zakres całkowitego kosztu kredytu.

Wartość RRSO może być jednak myląca. Ten czynnik powstał z założeniem, że będzie wyrażać względny koszt pożyczki pieniędzy w czasie. A zatem im dłuższa pożyczka, tym niższe RRSO, a im krótsza, tym wyższe. Przykładowo pożyczki długoterminowe mają RRSO na poziomie kilkunastu-kilkudziesięciu procent, a RRSO chwilówek może sięgać kilkuset procent.

Czy zawsze należy używać RRSO?

RRSO może być niekiedy mylący. To bardzo dobry wskaźnik, ale tylko jeżeli służy do porównania kredytów na taki sam czas, taką samą kwotę oraz taką samą wartość usług wchodzących w skład całkowitego kosztu kredytu. W każdym innym przypadku lepiej posłużyć się całkowitym kosztem kredytu, czyli dosłownie kwotą która stanowi koszt pożyczki.

To nie koniec problemów z RRSO. Współczynnik jest podawany dla pożyczek, które są udzielane typowo, czyli najczęściej. Natomiast oprocentowanie i prowizja mogą rosnąć i maleć zależnie od tego, jak ryzykowne jest pożyczenie pieniędzy konkretnej osobie. Ostateczną ofertę pożyczki otrzymujemy często dopiero po złożeniu wniosku kredytowego.

Co ma wpływ na koszt kredytu?

Na koszt kredytu wpływ ma również wiarygodność pożyczającego. Oznacza to, że im częściej ktoś pożycza, tym taniej może to robić. Oczywiście, zakładając, że sumiennie spłaca wszystkie swoje zobowiązania. Informacje o dotychczasowych spłatach widnieją w specjalnych bazach, takich jak BIK. BIK i bazy informacji gospodarczej ułatwiają podejmowanie decyzji przez kredytodawców.

Kredyt będzie też tańszy, im więcej ktoś zarabia. To paradoks, ale kredytodawca ma wtedy większą pewność, że pożyczka zostanie spłacona. Istnieją też produkty finansowe, które są sprzedawane po określonej cenie i nie ma na nie wpływu sytuacja finansowa pożyczkobiorcy. Dotyczy to szczególnie ofert promocyjnych.

Podsumowując, na koszt kredytu wpływ mają:

• stopy procentowe NBP;
• wiarygodność kredytobiorcy - tzw. historia kredytowa;
• zarobki kredytobiorcy;
• wysokość prowizji instytucji finansowej;
• dodatkowe usługi.

Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO) 130,8% - aktualne na dzień 25.03.2021. Warunkiem udzielenia pożyczki jest pozytywny wynik oceny zdolności kredytowej konsumenta.